Tamamlayıcı Beslenme Dönemi (6-24 Ay)

Tamamlayıcı Beslenme Döneminde Nelere Dikkat Edilmeli?

Tamamlayıcı beslenme, anne sütünün bebeğin besin ihtiyacını karşılayamadığı dönemde, anne sütüne ek olarak besinlerin verilmeye başlandığı süreçtir. Yetersiz veya yanlış beslenme, bodurluk veya obeziteye yol açabilir.

Bu dönemde:

• İlk 2 yıl beyin gelişimi, bağırsak mikrobiyotası ve yeme alışkanlıkları şekillenir.
• 6. aydan önce ek gıdaya geçmek, alerji ve sindirim sorunlarına neden olabilir. 6. aydan sonra çok geç kalmak ise enerji ve besin eksikliklerine, özellikle demir eksikliğine yol açabilir.
• Yeni besinler, bebek aç ve neşeli olduğunda denenmelidir. Eğer reddederse, farklı formlarda veya tariflerle tekrar sunulmalıdır.
• 9. aydan itibaren, bebekler kendi başlarına yemek yemeye çalışabilir. Bu süreçte aspirasyon riskine karşı gözetim önemlidir.
• 12-15. aydan itibaren özel besin hazırlanmasına gerek yoktur, evde pişen yiyecekler uygun forma getirilerek bebeğe verilebilir.
• Besinler bulamaç formunda verilmemelidir, bebeğin damak tadı gelişimine zarar verir bu nedenle her besinin tadını ayrı ayrı alması sağlanmalıdır.
• 1 yaşından küçük bebeklere bal kesinlikle verilmemelidir. Balda bulunabilecek Clostridium Botulinum sporlarının bebeklerin henüz tam olarak gelişmemiş sindirim sisteminde toksin üreterek botulizm adı verilen ciddi bir gıda zehirlenmesine yol açma riski yüksektir.

6-24 Ay Arası Bebekler İçin Sağlıklı Beslenme Önerileri

Tahıllar: Bebeklerin enerji ve posa ihtiyacı için önemlidir, ancak sadece tek başına verilmemelidir. Et veya kurubaklagillerle birlikte verilmesi besin değerini zenginleştirecektir.
Gluten içeren tahıllar (buğday, arpa, çavdar) ile 6. aydan önce tanışmamak gerekir. 6. aydan sonra ise az miktarda anne sütü ile karıştırılarak verilmelidir. Gluten alerjisi riski göz önünde bulundurulmalıdır. Yulaf ezmesi ve pirinç gibi glutensiz tahıllar daha uygun seçeneklerdir.

Baklagiller: İyi bir protein, lif ve vitamin-mineral kaynağıdır. Baklagiller pişirilmeden önce mutlaka suda bekletilmeli, böylece sindirimi kolaylaşacaktır.

Sebzeler: A ve C vitaminleri, lif ve antioksidanlar bakımından zengindir. Sebzeler, başlangıçta çorba formunda verilse de, hızlıca püre ve taneli forma geçilmesi önemlidir. Bu, bebeğin çiğneme ve sindirim becerilerini geliştirmesine yardımcı olur.

Meyveler: Meyve suyundan ziyade, meyvenin kendisi ufak parçalarda veya püre halinde verilmelidir. Suyunun verilmesi mide hacmini doldurur ve iştah kaybına yol açabilir.

Hayvansal Besinler: 6. aydan sonra diyetlerinde kırmızı et, tavuk veya balık her gün mutlaka yer almalıdır. Yumurta ise, 1 yaşına kadar kademli olarak 1/4, 1/2  sarısı olacak şekilde başlanmalı, 1 yaşından itibaren tam olarak her gün verilmelidir.

Süt: 1 yaşına kadar inek sütü verilmemelidir. Yüksek protein içeriği nedeniyle böbrek yükünü artırabilir ve kabızlık ile iştah kaybına yol açabilir. Bu dönemde anne sütü yeterli olur, olmadığı durumda formül sütler verilebilir. Süt yerine yoğurt tercih edilmelidir.

Şeker ve Tuz: Bebekler, şeker ve fazla tuzdan uzak tutulmalıdır. Şeker, bağımlılığa yol açabilir, diş çürümesine ve obeziteye neden olabilir. Tuz ise su kaybına ve böbrek hasarına yol açabilir. Ayrıca, kepekli bisküvi, çiğ havuç, kuru yemişler, kuru meyveler (boğulma riski sebebiyle) verilmemelidir.